Mesec borbe protiv raka krvi: Da li znate šta je multipli mijelom?

Širom sveta septembar je mesec posvećen podizanju svesti o malignim bolestima krvi sa ciljem da se javnost upozna sa ovim oboljenjima, njihovom težinom i posledicama, da se unapredi prepoznavanje ovih bolesti, podrže istraživanja i pruži podrška obolelima i njihovim porodicama.  

Multipli mijelom je drugi po učestalosti hematološki malignitet. U Srbiji, približno 500 ljudi godišnje dobije dijagnozu multiplog mijeloma, a oko 43 odsto njih je mlađe od 65 godina, što predstavlja potencijalno radno aktivno stanovništvo. 

Aktiv za multipli mijelom Srpskog lekarskog društva (SLD) i Srpska mijelomska grupa (SMG), intenzivno rade na podizanju svesti i edukaciji lekara i zdravstvenih radnika, pacijenata i njihovih porodica, od osnivanja 2008. godine, u cilju unapređenja dijagnostike i lečenja obolelih od multiplog mijeloma. I ove godine SMG će sprovoditi edukativne aktivnosti i štampati edukativni materijal, kao što je Priručnik za pacijente i njihove porodice. 

Prof. dr Jelena Bila, predsedavajuća Aktiva za multipli mijelom Srpskog lekarskog društva objašnjava da je ključno otkriti bolest na vreme i krenuti sa adekvatnim lečenjem.

"Upravo zato, naš slogan ovogodišnjeg obeležavanja meseca borbe protiv raka krvi je – Da li znate šta je multipli mijelom, kako bismo skrenuli pažnju opšte i stručne javnosti na ovu bolest. Preporučuje se da se jednom do dva puta godišnje urade laboratorijske analize krvi. U slučaju postojanja izražene anemije, povišene vrednosti ukupnih proteina, visoke sedimentacije i nalaza oslabljene bubrežne funkcije, a pacijent se žali na zamor, malaksalost, bol u kostima, učestale infekcije, izabrani lekar u domu zdravlja treba da posumnja da se radi o multiplom mijelomu i da uputi bolesnika hematologu na dalje analize i preglede", naglašava prof. dr Jelena Bila.  

U kliničkoj slici multiplog mijeloma često se javljaju ozbiljne komplikacije koje mogu biti praćene razvojem trajnih invaliditeta za razliku od drugih hematoloških maligniteta. To je maligno oboljenje koštane srži koje karakteriše nekontrolisano umnožavanje plazmocita – belih krvnih zrnaca u koštanoj srži čija je normalna funkcija da luče antitela tzv. imunoglobuline i štite organizam od virusnih infekcija i nastanka tumora. Umesto toga, u multiplom mijelomu se, uz nekontrolisano umnožavanje malignih plazmocita, stvaraju velike količine nefunkcionalnih imunoglobulina, koje dovode do kliničkih manifestacija kao što su anemija, oštećenje bubrežne funkcije, infekcije, kao i oštećenja kostiju praćena spontanim prelomima i hroničnim bolom. Bolesnici sa multiplim mijelomom imaju oslabljen imuni sistem i osetljivi su na virusne infekcije. Ova bolest značajno skraćuje životni vek obolelih i negativno utiče na njihov kvalitet života, socijalno i radno fukcionisanje. 

"Savremeni pristup u lečenju multiplog mijeloma podrazumeva primenu najefikasnije terapije u prvoj liniji, znači, odmah po postavljanju dijagnoze, jer se tako postižu najbolji rezultati lečenja, najduže vreme bez progresije bolesti i produžava životni vek. Kažemo da su osnovni ciljevi lečenja multiplog mijeloma postizanje dobro kontrolisanog hroničnog stanja i kvalitetan životni vek jednak prosečnoj dužini života opšte populacije, što se postiže primenom efikasnih i bezbednih novih terapijskih modaliteta. Važno je prilagoditi terapiju individualnim potrebama bolesnika kako bi se postigli najbolji mogući rezultati i smanjio rizik od komplikacija. To se može postići ukoliko su nam dostupne inovativne terapije koje su klinički visoko efikasne i dobro se podnose. Zahvaljujući razumevanju države, nama je od prošle godine dostupna savremena terapija u recidivu bolesti, čime je značajno unapređeno lečenje naših bolesnika. Ipak, neophodna nam je najefikasnija terapija i kod novodijagnostikovanih bolesnika kako bismo postigli najoptimalnije rezultate u lečenju, u smislu produženja života, uz očuvan kvalitet i aktivnu funkcionalnost obolelih", naglasila je prof. dr J. Bila.