Nove podele zbog spomenika i najavljenog ordena mitropolitu Amfilohiju

Odbornici Skupštine opštine Kolašin danas bi trebalo da usvoje odluku o podizanju spomen-obeležja mitropolitu Amfilohiju Radoviću, jednoj od najznačajnijih duhovnih i intelektualnih ličnosti savremene Crne Gore.  

Odluku je prethodno odobrilo Ministarstvo kulture i medija, a potpisala ministarka Tamara Vujović.

Inicijativu za postavljanje spomenika pokrenuo je još 28. decembra 2022. godine tadašnji predsednik Opštine Kolašin, Vladimir Martinović.  

Većina odbornika podržava podizanje spomenika mitropolita Amfilohija u Kolašinu, a protiv su uobičajeno odbornici DPS i SD "Građani". Odborik Matija Bulatović, smatra da odluka ima političku pozadinu.  

Odluka o podizanju spomenika trebalo bi da bude doneta samo tri dana nakon što je predsednik Crne Gore Jakov Milatović saopštio da će povodom petogodišnjice Amfilohijeve smrti tom verskom poglavaru dodeliti najviši državni orden.  

Milatović nije naveo o kom odlikovanju je reč, ali je na platformi Iks napisao da je mitropolit Srpske pravoslavne crkve "ostavio neizbrisiv trag u duhovnom i društvenom životu Crne Gore” i da je svojim ugledom “u celom hrišćanskom svetu dao značajan doprinos i međunarodnom ugledu Crne Gore”.  

Ova odluka Milatovića i incijativa za podizanje spomenika mitropolitu Amfilohiju, koji je gotovo tri decenije bio na čelu Mitropolije crnogorsko-primorske Srpske pravoslavne crkve, ponovo deli Crnu Goru.  

Šef poslaničkog kluba opozicionog DPS-a u Skupštini Crne Gore Andrija Nikolić kaže da je posthumna dodela najvišeg državnog ordena i podizanje spomenika mitropolitu Amfilohiju "nastavak istorijskog revizionizma i ima za cilj da zamaskira istinu o katastrofalnom petogodišnjem upravljanju Crnom Gorom".  

"Vlast koja je formirana pod pokroviteljstvom Srpske pravoslavne crkve, izgubila je svaki autoritet, i sad joj je palo na pamet da iskoristi lik Amfilohija Radovića kako bi skrenuli fokus sa svoje nesposobnosti i ključnih problema koji opterećuju društvo", rekao je Nikolić agenciji MINA.

On tvrdi da se vlast dodvora biračkom telu, jer veruju da je i dalje politički unosno klanjati se kultu Amfilohija Radovića, iako, kako je naveo, sami znaju da je njegovo nasleđe kontroverzno i neprihvatljivo.  

"Umesto da jačaju zajedništvo u državi, predsednik Crne Gore i vlada Crne Gore opredelili su se da normalizuju ekstremni nacionalizam i produbljuju podele. To je loša poruka za sve ljude građanskog usmerenja", rekao je Nikolić.  

Za Amfilohija kaže da je za života bio kritikovan zbog ksenofobičnih, homofobnih i nacionalističkih izjava, a posebno zbog toga što je podržavao velikodržavnu ratnu politiku devedesetih, negirao genocid u Srebrenici i što je slavio ratne zločince.  

"Međutim, apsurd današnje Crne Gore je da najviši crnogorski državni orden i spomenik, treba da dobije neko ko je negirao Crnogorce kao naciju", naveo je Nikolić.  

Potpredsednik Opštine Kolašin Vasilije Ivanović (PES) kaže da se podizanjem obeležja mitropolitu Amfilohiju iskazuje poštovanje prema velikoj duhovnoj ličnosti ovog vremena.  

"Niko u novijoj istoriji nije sebe toliko žrtvovao za narod kao mitropolit Amfilohije. Litije koje je predvodio ostale su simbol vere i slobode, dokaz da narod može biti jedinstven kada ga vodi čist duh", naveo je Ivanović.  

Iza mitropolita Amfilohija ostao je veliki broj obnovljenih crkava, manastira i napisanih dela, kao i nebrojeno svedočanstava o njegovom uticaju na živote ljudi. Bio je plodan pisac i mislilac, ali pre svega čovek koji je veru živeo, a ne samo propovedao, kažu inicijatori ideje za podizanje spomenika, prenosi portal RTCG.  

Mitropolit Amfilohije rođen je 7. januara, 1938. godine u Barama Radovića, u Donjoj Morači kod Kolašina. Osnovnu školu završio je u manastiru Morača, a potom Bogosloviju Svetog Save u Beogradu.  

Diplomirao je na Bogoslovskom fakultetu, paralelno studirajući klasičnu filologiju na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Usavršavao se u Bernu, Rimu i Grčkoj, gde je primio čin jeromonaha. Bio je profesor na Pravoslavnom institutu Svetog Sergija u Parizu, a potom i na Bogoslovskom fakultetu Svetog Jovana Bogoslova u Beogradu. Govorio je više svetskih jezika, grčki, ruski, italijanski, nemački i francuski, a u naučnom radu koristio je starogrčki, latinski i crkvenoslavenski.  

Za episkopa banatskog izabran je 1985. godine, a pet godina kasnije postao je Mitropolit crnogorsko-primorski. Ustoličen je u Cetinjskom manastiru, a upokojio se 30. oktobra 2020. godine.  

Inicijatori ideje za podizanje spomenika ističu da je u teškim vremenima sankcija, ratova, podela, mitropolit Amfilohije bio je simbol sabornosti, duhovne obnove i neiscrpne energije.

Kažu da je obnovio više od šest stotina crkava i manastira, vraćajući narodu veru i osećaj zajednice.  

Planirano je da spomenik mitropolitu Amfilohiju bude postavljen 28. oktobra u porti crkve Svetog Dimitrija u Kolašinu.