Izgubljeni gradovi: Gde je "nestala" važna vizantijska utvrda kod Malog Zvornika i kakvo je blago branila
Komentari19/05/2025
-18:32
U četvrtoj epizodi serijala "Izgubljeni gradovi Srbije" naša arheološka ekspedicija posetila je lokaciju na brdu Orlovine, iznad Malog Zvornika, gde je u šestom veku bilo vizantijsko utvrđenje. Pretpostavlja se da je to bio jedan od najvećih gradova cara Justinijana u ovom delu Evrope. Ovo je bilo važno mesto, jer se nalazilo na putu između velikog grada Sirmiuma, današnje Sremske Mitrovice, i Salone, rimskog grada kod Splita u Dalmaciji.
Cilj je da prvi put u Srbiji najširoj javnosti prikažemo rezultate skeniranja tla posebnim dronovima u arheologiji.
"Iskreno, nisam ni maštao koliko utvrđenja postoji zakopano i pod zemljom, a da mi ništa ne preduzimamo ili bar dovoljno ne preduzimamo da ih pretvorimo u turističke i naučne atrakcije. Znao sam da na strani Republike Srpske kod Zvornika postoji tvrđava iz turskog doba, ali da je kod Malog Zvornika u Srbiji starije utvrđenje i to čak iz šestog veka, nikada", kazao je autor projekta "Izgubljeni gradovi Srbije" Milan Lađević.
Euronews Srbija
Zadatak ekspedicije bio je da otkrije koliki je zapravo bio izgubljeni vizantijski grad, ali i srpsko utvrđenje na vrhu brda iz Srednjeg veka, za koje malo ko zna.
"Ovaj lokalitet se nalazi na brdu Orlovine, iznad Malog Zvornika. Bio je važan još još u rimsko vreme, jer na tom prostoru se završavao ravničarski deo rimske provincije Pannonija, a počinjao planinski, koji vodi ka Dalmaciji. Čitav ovaj kraj je bio bogat rudom, koja je bila važna i za Rim, ali i kasnije za Bizantiju, odnosno Istočno rimsko carstvo", objašnjava istorijski kontekst predsednik Srpskog arheološkog društva Adam Crnobrnja.
Zanimljivo je da je veliki deo ovog grada praktično nestao izgradnjom centra Malog Zvornika, o čemu se 50-ih i 60-ih godina prošlog veka pričalo u Jugoslaviji.
Euronews Srbija
Sadašnji Mali Zvornik još uvek nema površinu donjeg grada, čiji je deo uništio, dok je deo koji se penje u brdo oko 14-15 hektara površine, navodi Crnobrnja.
Povezane vesti
"Posle Vizantije, tokom 9. i 10. veka, ovo je bilo mesto za kontrolisanje puta ka Jadronu, odbrambena linija protiv upada sa severa, linija odbrane važnih rudnika. To su bili Sloveni, naši preci, koji još uvek nisu bili hrišćeni, što je zanimljivo pomenuti", navodi arheolog Nenad Jončić.
Šta ekipa otkrila na vrhu brda Orlovine i pogledajte u snimku cele 4. epizode serijala "Izgubljeni gradovi Srbije" na početku teksta.
Komentari (0)