Kina razvila nenuklearno oružje budućnosti, plamen za dve sekunde dostiže 1.000°C: Da li je na pomolu geopolitički obrt?

Kineski naučnici su razvili ne-nuklearni eksplozivni uređaj baziran na vodoniku kao gorivu, koji proizvodi beli plamen, svojevrsnu belu pečurku, koja traje duže od dve sekunde.

Prema izveštaju South China Morning Post (SCMP), trajanje plamena koji proizvodi bomba težine dva kilograma je 15 puta duže od odgovarajuće TNT eksplozije. Temperatura je dostigla 1.000 stepeni Celzijusa bez upotrebe bilo kakvog nuklearnog materijala, prema istom izvoru.

Eksplozivno sredstvo je razvio 705. istraživački institut Kineske državne korporacije za brodogradnju (CSSC). Koristi čvrsti materijal za skladištenje vodonika na bazi magnezijuma.

Zanimljivo je da je ova metodologija prvobitno bila dizajnirana za primenu u oblasti čiste energije, međutim, sada je okretanje ove tehnologije ka vojnoj upotrebi izazvalo globalno interesovanje i zabrinutost.

Značajno otkriće u oblasti vojne tehnologije

Prema eurasiantimes.com, kineski istraživači su u aprilu 2025. napravili značajno otkriće u oblasti vojne tehnologije.

Uspešno su testirali ne-nuklearni eksplozivni uređaj baziran na vodoniku, kreaciju 705. istraživačkog instituta Kineske državne korporacije za brodogradnju (CSSC). Ovo inovativno oružje, koje koristi magnezijum hidrid za stvaranje eksplozije mnogo veće od uporedive TNT eksplozije, predstavlja odstupanje od tradicionalnih vodoničnih bombi koje se oslanjaju na nuklearnu fuziju.

Umesto toga, koristi hemijsku reakciju za oslobađanje vodonika, izazivajući produženu eksploziju bez radioaktivnog oblaka.

Aktiviran konvencionalnim eksplozivom, magnezijum hidrid prolazi kroz brzu termičku dekompoziciju, oslobađajući vodonik koji se pali u produženi plamen, izvestili su istraživači u naučnoj studiji objavljenoj u kineskom časopisu "Journal of Projectiles, Rockets, Missiles and Guidance".

Ovaj razvoj označava potencijalnu promenu u modernom ratovanju, postavljajući pitanja o strateškim, etičkim i geopolitičkim implikacijama.

Tehnologija koja omogućava funkcionisanje bombe

U srcu uređaja nalazi se magnezijum hidrid (MgH₂). Ovo jedinjenje je detaljno proučavano zbog svojih mogućnosti skladištenja vodonika, zahvaljujući sposobnosti da oslobađa vodonik prilikom zagrevanja.

Eksploziv koristi ovo svojstvo koristeći kontrolisanu hemijsku reakciju za proizvodnju i paljenje vodonika, stvarajući plamen koji prelazi 1.000°C i traje duže od dve sekunde. To je 15 puta duže od toplotnog učinka tradicionalnog eksploziva na bazi TNT-a.

Ono što izdvaja ovaj eksploziv jeste njegov ne-nuklearni sastav. Za razliku od termonuklearnih vodoničnih bombi koje koriste nuklearnu fuziju za proizvodnju razorne sile i zračenja, ova bomba se oslanja isključivo na hemijske reakcije. 

Produženi plamen, koja traje više od dve sekunde u poređenju sa trenutnim bljeskom TNT-a od 0,12 sekundi, omogućava toplotna oštećenja na ogromnim područjima.

Prema rečima naučnika CSSC-a Vanga Sjufenga, koji je vodio istraživanje, "vodonične eksplozije se pale sa minimalnom energijom paljenja, imaju širok spektar eksplozije i oslobađaju plamenove koji se brzo šire prema spolja".

U pitanju je kombinacija koja omogućava preciznu kontrolu intenziteta eksplozije, čineći bombu pogodnom kako za toplotne napade na velike površine, tako i za ciljane napade na visoko vredne mete, poput komunikacionih centara ili skladišta goriva.

profimedia

Značajna prepreka za praktičnu upotrebu magnezijum hidrida bila je njegova proizvodnja. Visoka reaktivnost materijala nosi rizike od samozapaljenja kada je izložen vazduhu, što je istorijski ograničavalo proizvodnju na nekoliko grama dnevno u kontrolisanim laboratorijskim uslovima.

Međutim, značajno otkriće 2025. godine promenilo je ovu situaciju.

Novo postrojenje u provinciji Šensi, kojim upravlja Institut za hemijsku fiziku iz Daliana, sada proizvodi 150 tona magnezijum hidrida godišnje koristeći metodu "sinteze u jednom sudu".

Ovaj sigurniji i ekonomičniji proces prevazišao je prethodne izazove u proizvodnji, omogućavajući proizvodnju velikih razmera i otvarajući put za vojne i civilne primene.

Mogućnost proizvodnje magnezijum hidrida u takvim količinama naglašava posvećenost Kine da integriše ovu tehnologiju u svoju odbrambenu strategiju.

Već je postavljen na podmornice

Istraživački institut 705 CSSC-a, poznat po svojoj specijalizaciji za podvodna oružja poput torpeda i bespilotnih podvodnih vozila (UUV), postavio je ovaj uređaj kao fleksibilan alat za savremeno ratovanje.

Njegova mala veličina i laka težina čine ga idealnim za integraciju u različite platforme, kao što su dronovi, precizna municija i pomorski sistemi.

Gde bi mogla da se koristi ova bomba?

Precizni termički napadi: Produženi plamen može uništiti logističke centre, radarske instalacije ili pešadijske formacije, pružajući taktičku fleksibilnost u asimetričnim sukobima. Njegova toplota, sposobna da topi metale, može uništiti kritičnu infrastrukturu bez opsežnog uništenja koje izaziva nuklearno oružje.

Zabrana pristupa područjima: Produženi termički efekti mogu stvoriti privremene "zabranjene zone", sprečavajući neprijateljski pristup ključnim rutama, prekidajući linije snabdevanja i komunikacije. Takođe može delovati kao faktor odvraćanja zbog svog psihološkog uticaja.

Pomorski rat: Ugrađen u torpeda ili bespilotna podvodna vozila (UUV), uređaj može prouzrokovati razorna oštećenja na osnovu toplote na neprijateljskim brodovima, potencijalno topljenje trupa ili paljenje gorivnih zaliha bez nuklearne radioaktivnosti. 

Nenuklearni karakter uređaja je ključna prednost, pošto izbegava kršenje međunarodnih nuklearnih sporazuma, dok istovremeno ima efekte uporedive sa termobaričkim oružjem, koje raspršuje mešavine goriva i vazduha da bi izazvalo produžene eksplozije.

U poređenju sa ruskim raketnim bacačem TOS-1A "Buratino", koji se oslanja na obimne lansirne sisteme, kompaktni dizajn kineske bombe omogućava razvoj na manjim platformama, povećavajući njegovu fleksibilnost.

Raste i zabrinutost

Vreme sprovođenja ovog testa, usred eskalacije tenzija sa Tajvanom, pojačalo je globalne zabrinutosti. Modernizacija kineske vojske i povećanje vojnih troškova odražavaju naglasak koji zemlja stavlja na napredne tehnologije radi nametanja regionalne dominacije.

Novine "South China Morning Post" nagoveštavaju da bi se uređaj mogao koristiti u sukobu sa Tajvanom za gađanje podzemnih odbrambenih projekata ili urbanih utvrđenja, povlačeći paralelu sa psihološkim i taktičkim efektima američkog oružja Massive Ordnance Air Blast (MOAB).

Pružajući neprekidnu toplotu na utvrđenim položajima, uređaj bi mogao da naruši komandne centre ili neutrališe osoblje, potencijalno menjajući ravnotežu u scenarijima urbanog rata.

Razvoj uređaja takođe je u skladu sa širom kineskom strategijom integracije tehnologija čiste energije u svoj vojni okvir. Potencijal magnezijumskog hidrida kao goriva za dugotrajne podmornice ili dronove nagoveštava dvostruku namenu, kombinujući inovacije u oblasti politike sa odbrambenim aplikacijama.

Pojava ove tehnologije predstavlja takođe nove izazove za međunarodnu kontrolu naoružanja i humanitarno pravo. Budući da eksploziv nije nuklearni, moguće je da ne potpadne pod postojeće ugovore poput Ugovora o neširenju nuklearnog oružja (NPT) ili Ugovora o potpunoj zabrani nuklearnih proba (CTBT).

S druge strane, iako bomba nije radioaktivna, njena sličnost sa termobaričkim oružjem pokreće etička i pravna pitanja. Termobarička oružja, poznata po razornim posledicama u urbanim sredinama, kritizovana su zbog izazivanja nediskriminativne štete, uključujući ozbiljne unutrašnje povrede i iscrpljivanje kiseonika.

Stoga ne čudi što je međunarodna zajednica reagovala sa zabrinutošću. Sjedinjene Države, koje već jačaju odbranu Tajvana, mogu smatrati ovaj događaj izazovom za svoj regionalni uticaj, potencijalno ubrzavajući trku u naoružanju u Indopacifičkom regionu.

Međutim, sposobnost Kine da poveća proizvodnju magnezijum hidrida sugeriše da bi ova tehnologija uskoro mogla preći iz eksperimentalne u operativnu fazu, potencijalno preoblikujući vojne strategije širom sveta.