Grad koji je povezan sa čuvenom božićnom pesmom sada je u ruševinama: Poznata melodija korišćena u filmu "Sam u kući"
Komentari
24/12/2025
-13:51
Grad Pokrovsk u Ukrajini, gde se ovih nedelja vode žestoke borbe sa ruskim snagama, povezan je sa jednom od najpoznatijih božićnih pesama, koja se u vreme praznika može čuti svuda.
"Carol of the Bells", čiju je muziku komponovao ukrajinski kompozitor Mikola Leontovič, poslužila je i kao tema legendarnog filma "Sam u kući" i serije "Ted Laso", ali za stanovnike Pokrovska ima još dublje značenje.
Taj grad odigrao je ključnu ulogu u razvoju muzike Leotoviča, ali i njegovih političkih stavova, koji su doveli do njegovog progona od strane Rusa i, na kraju, do ubistva koje su 1921. izvršili sovjetski agenti.
Kompozitor je boravio u Pokrovsku tokom prve decenije 20. veka, gde je predavao u muzičkoj školi i vodio hor železničkih radnika. Tamo je crpeo inspiraciju iz izrazito ukrajinskih folklornih tradicija, a kasnije je "Carol of the Bells" zasnovao na novogodišnjoj pesmi pod nazivom "Ščedrik" (jedan od naziva tradicionalnog praznika dočeka Nove godine).
AP Photo/James Brooks
"Leontovič je u Pokrovsk došao sa torbom na leđima, ali je upravo tamo sazreo kao kompozitor i privukao pažnju žandarma jer se zalagao za prava radnika. Sa horom koji je vodio čak je pevao Marseljezu", rekla je za Politico Larisa Semenko, autorka knjige "Naš tihi genije, Leontovič".
Semenko je istakla i da politička dimenzija "Carol of the Bells" nikada nije bila novost.
"To nikada nije bila samo božićna pesma, već ukrajinska kulturna poruka svetu - čestitka koja svedoči o dubokoj duhovnosti i otpornosti nacije pred pretnjom. Istoj onoj pretnji protiv koje se danas borimo", rekla je ona.
Povezane vesti
Pesma nezavisne Ukrajine
Čim je Leontovičeva verzija "Ščedrika" premijerno izvedena u Kijevu 1916. godine, lideri Ukrajinske Narodne Republike, kratkotrajnog pokušaja oslobađanja od Moskve posle Prvog svetskog rata, prepoznali su njen potencijal. Nova vlast je 1919. odlučila da pošalje nacionalni hor na turneju širom Evrope s Leontovičevim horskim kompozicijama, kako bi promovisala međunarodno priznanje Ukrajinske Narodne Republike. Od 1922. izvodili su ga i širom Amerike i Kanade.
Svet tada nije priznao novu državu, ali je pesma "Ščedrik" izborila mesto u globalnoj kulturi.
"'Ščedrik', koji je bio hit i uvek izvođen kao bis, opčinio je Evropu i Ameriku i pomogao Ukrajincima da svetu predstave svoju naciju i državu", rekao je Anatolij Paladijčuk, istraživač i autor projekta "Kamenje beleški i krila Ščedrika".
Godine 1936, američki kompozitor Piter Dž. Vilhauski napisao je engleski tekst, na Zapadu poznat kao "Carol of the Bells" i to za radio-program NBC-ja.
Leontovič nije doživeo svetski uspeh svoje muzike. Pod izgovorom borbe protiv bandita, sovjetska tajna policija ubila ga je u januaru 1921. u kući njegovih roditelja u zapadnoj oblasti Vinjica. Ukrajinci su istinu o njegovoj smrti saznali tek nakon otvaranja sovjetskih arhiva devedesetih godina.
"Baš kao što to danas čine na okupiranim teritorijama Ukrajine, ruske vlasti su u ukrajinskoj kulturi videle pretnju. To je bio početak velikog terora protiv boraca za slobodu, političara i prosvetnih radnika. Leontovič je bio jedan od mnogih koji su ubijeni", rekla je Semenko.
Istorija se ponavlja
Dok se borbe oko Pokrovska vode već više od godinu i po dana, Moskva sada tvrdi da je grad zauzela.
Povezane vesti
Ukrajinska vojska insistira da su njene snage ponovo prisutne u delovima Pokrovska, nakon povlačenja u novembru. Kijev navodi i da se manje grupe ruskih vojnika infiltriraju kako bi se fotografisale sa zastavama u propagandne svrhe, ali da ne kontrolišu u potpunosti ruševine grada.
"Naše aktivne operacije u oblasti pokrovsko-mirnogradske aglomeracije se nastavljaju. U samom Pokrovsku smo tokom poslednjih nedelja uspeli da povratimo kontrolu nad oko 16 kvadratnih kilometara u severnom delu grada", rekao je komandant ukrajinske vojske, general Oleksandr Sirski, u objavi na Telegramu.
Sirski je poručio da će Ukrajina nastaviti borbu za Pokrovsk i pojačati svoje snage u razorenom gradu suočene sa stotinama hiljada vojnika Kremlja.
Američki istoričar Timoti Snajder, jedan od vodećih svetskih stručnjaka za Ukrajinu, kako prenosi "Politico" takođe se osvrnuo na "Carol of the Bells" kako bi naglasio "kontinuitet između ruskog kolonijalizma pre jednog veka i današnjeg napada predsednika Vladimira Putina".
"Ukrajinska kultura je izuzetno značajna za naš svet, ali je naše znanje o njoj minimalno: ubistvo Leontoviča i transformacija 'Ščedrika' samo su mali primer te kolonijalne istorije, koja se nastavlja i tokom sadašnje ruske invazije na Ukrajinu", napisao je Snajder na Substack platformi 14. decembra.
Komentari (0)