"Velike posledice po biodiverzitet": Ljudi su odgovorni za nestanak 1.400 vrsta ptica u novijoj istoriji

Komentari

Autor: Euronews

03/01/2024

07:16

"Velike posledice po biodiverzitet": Ljudi su odgovorni za nestanak 1.400 vrsta ptica u novijoj istoriji - Copyright profimedia

veličina teksta

Aa Aa

Ljudi su zbrisali sa lica Zemlje oko 1.400 vrsta ptica, dvostruko više nego što su iznosile ranije procene, pokazala je nova studija. To znači da je jedna od devet, odnosno 12 posto vrsta izgubljeno tokom moderne ljudske istorije, saopštio je britanski Centar za ekologiju i hidrologiju.

Seča šuma, prekomerni lov i širenje invazivnih vrsta najveće su pretnje pticama još od kasnog pleistocena pre 130.000 godina, a za sve njih odgovorni su ljudi.

"Čovek je rapidno uništio populacije ptica, kroz narušavanje staništa, preteranu eksploataciju i razmnožavanje pacova, svinja i pasa, koji su uništili gnezda mnogim vrstama i takmičili se s njima za hranu", kaže vođa studije dr Rob Kuk iz Centra za ekologiju i hidrologiju.

Klimatske promene, intenzivna poljoprivreda i zagađenje samo su doprinele ionako sumornoj slici tokom prošlog veka.

Istrebljenje ptica ima "velike posledice" na krizu biodiverziteta

Istraživači su koristili statističko modelovanje zasnovano na poznatim činjenicama o istrebljenim vrstama, kako bi procenili koliko neotkrivenih slučajeva iščezavanja se desilo u novijoj istoriji, koristeći iskustva Novog Zelanda kao studiju slučaja.

Smatra se da je taj kraj sveta jedan od retkih čija se ptičja fauna iz perioda pre nastanka ljudi, smatra potpuno poznatom.

"Pokazali smo da su mnoge vrste istrebljene, pre nego što je o njima napravljen bilo kakav pisani dokument i o njima nije ostao nikakav trag. Izgubljene su iz istorije", tvrdi Kuk.

I koautor studije, dr Soren Forbi sa Univerziteta u Geteborgu, smatra da to ima "velike posledice" na postojeću krizu biodiverziteta.

"Svet je možda, ne samo izgubio mnoge fascinantne ptice, nego i njihove različite ekološke uloge, među kojima su verovatno širenje semena biljaka i oprašivanje. To je moglo da ima kaskadni štetan uticaj na ekosistem, tako da smo pored istrebljenja određenih vrsta ptica, izgubili i mnoge biljke i životinje, čiji je opstanak zavisio od tih vrsta", rekao je dr Forbi.

Koje ptice su istrebljene?

Među vrstama koje su istrebljene su dodo sa Mauricijusa, velika njorka s priobalja severnog dela Atlatnskog okeana, kao i manje poznata Upupa antaios, koja je naseljavala ostrva južnog Atlantika.

Poznato je da je 640 ptičijih vrsta nestalo od kraja pleistocena, od čega je 90 posto živelo na ostrvima na kojima nije bilo ljudi, stoji u studiji objavljenoj u časopisu " Nature Communications".

Smatra se da ima najmanje 790 nepoznatih vrsta koje su takođe iščezle, a samo oko polovine njih je prirodno izumrlo, tvrdi Kuk.

Prema procenama iz studije, tokom 14. veka oko 570 vrsta ptica istrebljeno je nakon što su ljudi naselili istočno-pacifička ostrva, kao što su Havaji i Kukova ostrva, što je verovatno najveće istrebljenje kičmenjaka u istoriji izazvano ljudskim delovanjem, tvrde istraživači.

Danas postoji samo oko 11.000 vrsta ptica, a 700 njih bi u roku od nekoliko stotina godina takođe mogle da nestanu.

"Na nama je da li će još vrsta ptica biti istrebljeno ili neće. Nedavni projekti očuvanja spasli su neke vrste, ali moramo učiniti više da ih zaštitimo, uključujući i njihovo stanište u saradnji sa lokalnim zajednicama", naveo je Kuk.