ISPRAVKA: Odgovornost za masakr na Markalama nije "pripisana" VRS-u bez dokaza
Komentari
05/02/2023
-18:43
Portal Euronews.rs je 05.02.2023. godine objavio vest koja je ocenjena kao "prenošenje lažnih vesti" o tome da je odgovornost za masakr na pijaci Markale u Sarajevu tokom građanskog rata u BiH pripisana Vojsci Republike Srpske bez dokaza.
Dvadeset deveta godišnjica masakra na sarajevskoj pijaci Markale obeležena je 5. februara 2023. godine. Na taj datum 1994. godine minobacačka granata ispaljena s položaja Vojske Republike Srpske (VRS) ubila je 68 i ranila više od 140 građana Sarajeva, piše Raskrinkavanje.ba.
Ove činjenice potvrđene su presudama Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (MKSJ). Uprkos tome, narativi kojima se negira odgovornost pripadnika VRS-a za ovaj zločin, kao i za masakr na Markalama u avgustu 1995. godine, bili su deo ratne i poratne propagande koja i dalje živi u izjavama zvaničnika i u tvrdnjama javnih medija.
Pretragom je Raskrinkavanje.ba ustanovilo da su tvrdnje iz članaka prvobitno objavljene u Pinkovom članku 4.2.2019. godine. Članak je objavljen povodom 25. godišnjice masakra, a donosi izjave "telohranitelja Alije Izetbegovića" koji je svedočio da je bivši predsednik Republike BiH "naredio" masakr.
PINK.RS PODSEĆA NA MASAKR NA MARKALAMA KOJI NE SME DA SE ZABORAVI ZBOG ISTINE - Telohranitelj Alije Izetbegovića priznao da je Alija naredio ubistvo civila!
Danas se navršava 25 godina od masakra na Markalama, jednog od najtežih zločina počinjenih u ratu u BiH, za koje su okrivljeni pripadnici Vojske Republike Srpske, iako je utvrđeno da ne postoje dokazi da su projektili ispaljeni sa srpskih položaja.
U članku se osporavaju haške presude u kojima su utvrđene činjenice o zločinima na Markalama.
Povezane vesti
Negiranje "srpske strane" s navodima o insceniranom napadu, uz izjave "telohranitelja Alije Izetbegovića", prenela je i Novinska agencija Republike Srpske u članku 5.2.2020. godine.
Tvrdnje iz članaka Pinka (i Srne) su se u protekle tri godine koristile gotovo šablonski na portalima, uključujući i one javnih medija, pa bi bile dodavane u tekstove povodom svake nove godišnjice masakra na Markalama, pišu oni.
Osim toga, citirane tvrdnje koje se u 2023. godini mogu videti u članku RTRS-a dodavane su tokom proteklih godina u članke u kojima su prenesene izjave brojnih aktera (Milana Babovića, Duška Miletića, Milorada Kojića, Miodraga Linte, Milorada Dodika i drugih). Njihove izjave podržavaju tezu o bespredmetnom optuživanju Srba za zločin koji je počinila bošnjačka strana kako bi se isprovocirala NATO intervencija protiv VRS-a.
Šta su činjenice?
Činjenice o masakru na Markalama 1994. godine potvrđene su u presudama Haškog suda, a prema pisanju portala Detektor, koji izveštava o procesuiranju ratnih zločina počinjenih u Bosni i Hercegovini, za granatiranje Markala 5. februara 1994. godine osuđeni su bivši predsednik Republike Srpske Radovan Karadžić i Stanislav Galić, komandant Sarajevsko-romanijskog korpusa (SRK). Obojica su osuđena na doživotnu kaznu zatvora.
O tome kako je sud u Hagu još 2003. godine utvrdio činjenice odakle je ispaljena smrtonosna granata u prvostepenoj presudi Stanislavu Galiću pisali smo u ovoj analizi 2018. godine.
Sud je u utvrđivanju činjenica razmotrio nalaze "lokalnog istražnog tima koji je na dan eksplozije izašao na pijacu u 13:20 sati" i čija je "istraga trajala približno nedelju dana": sudsko veće je razmotrilo "zasebne izveštaje stručnih članova, između ostalih, balističara Mirze Sabljice, Hamdije Čavčića i Berka Zečevića". Sud je potom uzeo u razmatranje i izveštaje "vojnih posmatrača UN-a i članova tima 4. Francuskog bataljona UN-a" te nalaze još jednog tima UN-a koji je nastavio "ranije istrage (UN)" i bio ograničen "na analizu kratera i tehničke aspekte eksplozije".
U prvostepenoj presudi Galiću, izrečenoj 5. decembra 2003. godine, a koja je potvrđena odlukom Žalbenog veća u ovom predmetu iz 2006. godine, navodi se i da su istražitelji UN-a "razmotrili priče žrtava, predstavnika UN-a koji su na dan eksplozije bili u Sarajevu, te informacije o vojnoj opremi i položajima jedinica koje su dobili od ABiH i SRK-a". Izveštaj koji je podnesen 15. februara 1994. utvrdio je da je "do eksplozije došlo 5. februara 1994, između 12:10 i 12:15 sati, na prepunoj pijaci u Sarajevu", da je "eksploziju prouzrokovala konvencionalna, fabrički proizvedena, minobacačka granata od 120 mm" te je ustanovio pravac iz kojeg je doletela minobacačka granata.
Povezane vesti
Sudsko veće je nakon toga većinom utvrdilo da je "minobacačka granata od 120 mm koja je 5. februara 1994. ispaljena na pijacu Markale i koja je ubila više od 60, a ranila više od 140 ljudi van razumne sumnje namerno ispaljena s teritorije pod kontrolom SRK-a", odnosno Vojske Republike Srpske.
Drugi masakr na Markalama desio se 28. avgusta 1995. godine, nakon kojeg su snage NATO-a bombardovale položaje VRS-a, što je nedugo zatim dovelo do Dejtonskog sporazuma i okončanja rata u BiH, navodi Istinomjer.
U prvostepenoj presudi Dragomiru Miloševiću 12. decembra 2007. godine navedeno je da je "Pretresno veće uvereno da je minobacačka granata koja je pogodila ulicu u blizini tržnice Markale ispaljena sa teritorije pod kontrolom SRK-a te da su je ispalili pripadnici SRK-a". Istinomjer navodi da je u presudi Žalbenog veća Milošević oslobođen optužbi za ovo granatiranje, no Žalbeno veće Tribunala nije u pitanje dovodilo utvrđene činjenice i relevantne zaključke Pretresnog veća u prvostepenoj presudi.
Povezane vesti
Detektor navodi da su zaključci o tome da je pijaca Markale granatirana s položaja VRS-a 1994. i 1995. godine potvrđeni i u postupku bivšem vrhovnom komandantu VRS-a i prvom predsedniku Republike Srpske Radovanu Karadžiću.
Prema tome, potpuno su neutemeljene tvrdnje da ne postoje dokazi da je smrtonosni projektil ispaljen s položaja Vojske Republike Srpske.
Stanislav Galić i Radovan Karadžić ne samo da su optuženi nego su i osuđeni za zločin na Markalama 1994. godine.
Analizu Raskrinkavanje.ba na ovu temu u celosti možete da pročitate ovde.
Komentari (0)