Kosmička ishrana: Ruski naučnici proizvode svemirski jogurt i salate, za zdravu ishranu u svemiru
Komentari
14/12/2025
-11:57
Ruski kosmonaut Oleg Kononenko, koji je išao na Međunarodnu svemirsku stanicu pet puta kao inženjer leta izjavio je da se ulažu napori da se ruski deo Međunarodne svemirske stanice transformiše u samoodrživ ekosistem sposoban da proizvede sve što je potrebno za život, i da se na njemu između ostalog prave svemirski jogurt i uzgaja salata.
Prema njegovim rečima, ruski naučnici su u okviru eksperimenta Probiovit proizveli "svemirski jogurt", čija je svrha zaštita imunog sistema astronauta, i održavanje zdravom njihove crevne mikroflore probioticima, što je od ključne važnosti tokom boravka u svemiru, prenosi danas TASS.
Eksperiment je obuhvatao biološke objekte različite složenosti - od bakterija i kvasca do biljnih i životinjskih ćelija, a specijalni kontejneri koji sadrže rekombinantne mikrobne sojeve sposobne da proizvode supstance korisne za ljude dopremljeni su na Međunarodnu svemirsku stanicu.
Kulture su zatim držane u orbiti od nekoliko dana do šest meseci pod stalnim izlaganjem zračenju i bestežinskom stanju, da bi zatim seme bilo pretvoreno u liofilizovane porozne probiotske tablete, a hranljiva podloga je takođe liofilizovana i mlevena u homogeni suvi prah, dok su obe komponente pomešane u optimalnim razmerama u suvu dvokomponentnu smešu.
U suvu smešu koja je napravljena na Zemlji u orbiti je zatim dodata voda, posuda je stavljena u termostat, i nakon nekoliko sati kultivacije proizveden je fermentisani probiotski proizvod.
Po povratku na Zemlju, uzorci ovog proizvoda su testirani u laboratorijama a naučnici su, nakon upoređivanja sa kontrolnim uzorcima pripremljenim na Zemlji, utvrdili da je proizvod proizveden na Međunarodnoj svemirskoj stanici zadržao sva ključna probiotska svojstva.
Svemirski staklenik "Lada"
U cilju proizvodnje salate u svemiru, ruski naučnici su stvorili jedinstveni svemirski staklenik "Lada", koji predstavlja visokotehnološki, računarski kontrolisan kompleks koji automatski reguliše osvetljenje, snabdevanje korena vodom i hranljivim materijama, vlažnost i sastav vazduha.
Povezane vesti
Raznovrsne biljke su uspešno rasle, cvetale i proizvodile useve u stakleniku "Lada" na Međunarodnoj svemirskoj stanici - zelena salata mizuna, patuljasti paradajz, rotkvica, pšenica i ječam, i patuljasti crveni i beli grašak.
Eksperiment je potvrdio sposobnost modernih staklenika da podrže biljni život u svemiru tokom mnogih generacija, kao i da pod pravim uslovima - čist vazduh, voda i svetlost, gravitacija nije kritičan faktor za rast i razvoj mnogih biljnih vrsta.
U još jednom eksperimentu, ruski naučnici su pokušali da utvrde kako u uslovima bez gravitacije rastu biljke, što je pokazalo da se listovi biljke orjentišu ka vazduhu, a koren ka vodi, ali da je svetlost ostala ključni faktor, jer su biljke aktivno posezale ka izvoru svetlosti.
Zaključeno je da biljke imaju složen sistem "donošenja odluka" za orijentaciju u prostoru, gde je gravitacija samo jedan faktor, i to ne uvek glavni.
Ovi eksperimenti predstavljaju sveobuhvatni program za transformaciju svemirske stanice iz "skladišta" u "fabriku", odnosno u samoodrživ ekosistem sposoban da proizvede sve što je potrebno za život.
Komentari (0)