Izložba u Beogradskom dramskom pozorištu: Vek od rođenja legendarnog glumca Radeta Markovića

Komentari

Autor: Euronews Srbija

12/10/2021

18:05

Izložba u Beogradskom dramskom pozorištu: Vek od rođenja legendarnog glumca Radeta Markovića

Rade Marković - Copyright Wikipedia.org/Djordje Stakić

veličina teksta

Aa Aa

Beogradsko dramsko pozorište povodom stogodišnjice od rođenja Radeta Markovića u četvrtak, 14. oktobra, predstavlja izložbu fotografija iz predstava u kojima je igrao legendarni glumac, dugogodišnji član Beogradskog dramskog pozorišta čija velika scena nosi ime "Olivera i Rade Marković".

"Čitav vek nas deli od rođenja legendarnog histriona domaćeg glumišta Radeta Markovića. Njegov opus sa početka karijere ugrađen je u temelje posle rata tek osnovanog gradskog teatra Beogradskog dramskog pozorišta", navode iz ovog pozorišta i najavljuju da će na otvaranju izložbe u četvrtak govoriti Milica Zarić, Srđan Timarov, Jagoš Marković i Goran Marković.

Zlatno doba na Krstu

Rade Marković pripada prvoj generaciji glumaca koji su zaslužni za “zlatno doba” pozorišta na Krstu polovinom prošlog veka.

Početkom pedesetih godina, uz iskusne umetnike kakvi su bili Evka Mikulić, Bata Janićijević, Jovan Nikolić, došla je generacija upravo stasala, kao što su Milan Puzić, Milorad Volić, Predrag Tasovac, Bata Paskaljević, Ksenija Jovanović, Olga Ivanović, Tatjana Lukjanova, a pridružuju se i Vlastimir Đuza Stojiljković, Predrag Laković, Mihajlo Viktorović, Miodrag Popović Deba, Olivera Marković, Olga Stanisavljević. Među njima je bio upravo Marković.

Rođen 14. oktobra 1921, Rade Marković najpre je studirao Tehnički, a zatim prešao na Filozofski fakultet u Beogradu, da bi se potom posvetio glumi, na početku samo amaterski, sa grupom mladih beogradskih entuzijasta prve posleratne generacije, koji probaju u prostorijama Kolarčevog univerziteta. U toj grupi je bila i Olivera Đorđević sa kojom se venčao 1945. godine.

Tokom pedesetih i šezdesetih godina prošlog veka, od 1951. godine kada je postao član Beogradskog dramskog pozorišta, ostvario je više od dvadeset uloga, uključujući i role u kultnim ostvarenjima poput "Smrti trgovačkog putnika", "Mačke na usijanom limenom krovu", "Lova na veštice", da bi 1958. za lik Nikoletine Bursaća u istoimenoj predstavi bio nagrađen Sterijinom nagradom.

Ćopić nije bio siguran ko je stvorio Nikoletinu - on ili Rade

Priča se da je Branko Ćopić je posle premijere "Nikoletine Bursaća" (1957) oduševljeno rekao Radetu Markoviću da nije siguran ko je stvorio Nikoletinu - on ili Rade.

Moćan umetnički ansambl iz tog vremena sabrao je izrazito talentovane glumce i snažne ličnosti, ali sposobne i spremne za kolektivni rad. Dobro su se međusobno poznavali sa studija ili iz drugih pozorišta, tačno razumeli i iskreno sarađivali. Utisci o nekim njihovim vrhunskim kreacijama prenose se sa generacije na generaciju.

Čuvena je anegdota kako je Marković u to doba igrao iz večeri u veče predstave u Beogradskom dramskom, a po tome koji mu je kostim okačen u garderobi znao je šta je na repertoaru.

Šezdesetih godina, zbog fuzije BDP i Pozorišta na Terazijama u Savremeno pozorište, prelazi u slobodne umetnike, ali se teatru na Krstu vraća kad god je bilo prilike. Početkom osamdesetih, kada je reditelj Kuće bio Paolo Mađeli, Marković je bio stalni gost i ostvario je nezaboravne uloge poput Joakima Vujića u "Joakimu"(1979), Salijerija u "Amadeusu" (1981), Mihajla Pavlovića u "Sabirnom centru".

Početkom milenijuma odigrao je još tri premijere na sceni teatra u kom je stasao. Umro je 10. septembra 2010. godine. Na Dan pozorišta 2011. godine, 20. februara velika scena Beogradskog dramskog pozorišta ponela je njegovo ime, a od oktobra 2019. zove se "Olivera i Rade Marković" po legendarnom paru koji je obeležio "zlatni vek" Beogradskog dramskog.

Marković je kao profesor Akademije umetnosti u Novom Sadu izveo je četiri klase, sa ukupno 39 studenata, i stekao je nepodeljena priznanja kritike, publike, kolega i studenata zbog pune posvećenosti pozivu, kao i neposustalog traganja za novim, savremenim glumačkim izazovom, kojim je nastojao da pomeri standarde u glumi. Dobitnik je mnogobrojnih priznanja, između ostalih: dve Sterijine nagrade za uloge u predstavama BDP: 1958. godine za ulogu Nikoletine Bursaća i 2002. godine za ulogu Pukovnika Z. u predstavi "Pandorina kutija", "Dobričinog prstena" (1998), te Statuete "Joakim Vujić" za doprinos pozorišnoj umetnosti Knjaževsko-srpskog teatra iz Kragujevca (2005).